Etken ve edilgen cümle anlamına gelmektedir.Etken cümle de özne belli iken edilgen cümlede o işi yapan kişi belli değildir.
Örneğin;
Ayşe played the ball. Etken bir cümledir çünkü top oynama işini yapan
(Ayşe top oynadı.) kişi bellidir. (Active)
Edilgen bir cümlenin öznesi etken cümlenin nesnesidir. Ve etken cümle hangi zamanda verilmişse o zamanın past hali yani geçmişi kullanılmaktadır. Edilgen cümlelerde bir diğer özellik ise am / is / are fiilleridir.
Eğer cümle geniş zamanda (Simple Present Tense) verilmiş ise passive hale getirmek için öznenin yanına am /is / are yardımcı fiilleri getirilir ve fiilin 3. hali kullanılır.
O zaman geniş zamanda edilgen yani passive cümlelerde cümle yapısını;
şeklinde gösterebiliriz.
Top oynandı. Edilgendir. Topu oynayan kişi belli değildir. (Passive)
Geniş zamanda verilen cümlelerle ilgili örnekler;
Örnek1;
My mother cleans the house . Özne (yani işi yapan kişi) belli
Özne Fiil Nesne olduğundan etken bir cümledir. (Active)
(Annem evi temizler.)
Şimdi bize verilen bu cümleyi beraber passive hale dönüştürelim. Bize cümle geniş zamanda verilmiş.
Öncelikle yapmamız gereken şey; verilen cümlenin nesnesini bulmak.Çünkü kuracağımız cümlenin öznesi o olacaktır.
Yukarıdaki cümlenin nesnesi görüldüğü üzere "the house" yani ev kelimesidir.O halde passive'in ilk cümle öğesini "the house" olarak bulmuş olduk.
Birinci cümle öğesi; The house Ev
Özne
Daha sonra yapmamız gereken to be (am / is / are ) yardımcı fiillerinden uygun olanını yerleştirmek ve ardından verilen fiilin 3. halini kullanmaktır.
The house is cleaned Ev temizlendi
Özne To Fiilin
be 3. hali
Artık basit şekilde passive cümlesi oluşturmuş olduk. Şimdi, yukarıdaki cümleye baktığımızda öznesinin olduğunu görüyoruz ve bu özneyi passive cümlemizde kullanmak istiyoruz. Bunun için; passive cümlemizin en sonuna""by" kelimesini koyup ardından verilen özneyi yerleştirmektir.
Kullanacağımız by kelimesi o işin kimin yaptığını göstermektedir ve tarafından anlamını taşımaktadır. Örneğin; by my sister = kız kardeşim tarafından, by Selma = Selma tarafından gibi.Şimdi cümlemize dediklerimizi uygulayalım.
The house is cleaned by my mother Ev annem tarafından temizlendi.
Etken to Fiilin Etken
cümlenin be 3.hali Cümlenin
nesnesi Öznesi
Örnek 2;
He goes the school . Özne He yani O'dur. (Active)
Özne Fiil Nesne
(O okula gider.)
The school is gone by himself. Passive
(Onun tarafından okula gidilir.)
Eğer bize verilen cümlede everyday, every weekend gibi zaman belirteçleri kullanılmışsa; bu zaman belirteçlerini cümlenin en sonuna ekliyoruz.
Örnek 3;
Selim does the homework every day. Özne belli (Selim) o halde
Özne Fiil Nesne Zaman belirteci etken bir cümledir (biz etken
(Selim her gün ödev yapar.) cümleye ingilizce'de Active diyoruz.)
The homework is done by Selim every day. Passive
Etken To Fiilin Zaman
cümlenin be 3.hali belirteci
nesnesi
(Ödev hergün Selim tarafından yapılır.)
Örnek 4 ;
Hakan and Melek make a cake every weekend. Özne Hakan ve Melek,
Özne Fiil Nesne Zaman Belirteci Active cümledir.
(Hakan ve Melek her hafta bir kek yaparlar.)
A cake is made by hakan and melek every weekend. Passsive
Etken To Fiilin Etken Zaman belirteci
cümlenin be 3.hali Cümlenin
nesnesi Öznesi
(Hakan ve Melek tarafından her hafta bir kek yapılır.)
Aşağıda verilen etken cümleleri (Active) edilgen (Passive) hale dönüştürünüz.
1-My brother watches Tv every night.
2-Elvan washes the dishes every day.
3-Waiter brings food
4-Teachers teach lessons
5-Mehmet kisses his mother every morning.
Aşağıda verilen Passive cümleleri Active hale getiriniz.
1-Stars are seen by myself every night.
2-Something is bought by theirselves every weekend.
3-Milk is drunk by ourselves every evening.
4-Basketball is played by Selçuk and Turan.
5-Motorbike and car repaired by mechanics
6-The dresses are sewn by tailors .
Geçmiş Zamanda verilen Etken bir cümleyi Edilgen Hale Getirmek;
Geniş zamanda anlatılanlar gibidir. Geniş zamanla aralarındaki tek fark kullanılan yardımcı fiil türüdür.
Geniş Zaman am, is, are
Geçmiş Zaman was , were
Örnek 1;
Ayşe made a cake. Özne :Ayşe, o zaman Active bir cümle.
Özne Fiil Nesne
(Ayşe bir kek yaptı.)
The cake was made by Ayşe. Passive.
Etken Fiilin Etken
cümlenin 3.hali cümlenin
nesnesi öznesi
Örnek 2;
The thieves stole my wallet. Özne ; Hırsızlar (Thieves) O halde Active
Özne Fiil Nesne cümledir.
(Hırsızlar cüzdanımı çaldı.)
Yüklem burada çaldı kelimesidir. Yükleme kim sorusunu sorduğumuzda cevap geliyorsa özne bu cümlede vardır demektir.
My wallet was stolen by the thieves. Passive.
Etken Fiilin Etken
cümlenin 3.hali cümlenin
nesnesi öznesi
Örnek 3;
Nicolas fell down the stairs. Özne Nicolas, Active bir cümle.
Özne Yüklem Nesne
(Nicolas merdivenlerden aşağı düştü.)
The stairs were fallen down by Nicolas. Passive
Etken Fiilin Etken
cümlenin 3.hali cümlenin
nesnesi öznesi
(Nicolas tarafından merdivenlerden düşüldü.)
Örnek 4;
John helped Christian. Active bir cümle.
Özne Fiil Nesne
(John Christian'a yardım etti.)
Christian was helped by John. Passive.
Etken Fiilin Etken
cümlenin 3.hali cümlenin
nesnesi öznesi